Drachten ontstond in het natte gebied met veel moerassen dat Smallingerland destijds was. Maar kennelijk waren er toch enkele plekken waar je de voeten droog hield: die plekken heten drechten in het Nederlands, drachten in het Frysk. Er loopt ook een riviertje met dezelfde naam door de omgeving.
Het begon met twee kleine dorpen: Noorder-Dragten en Zuider-Dragten. Zij groeiden aan elkaar door de aanleg van de Drachtster Compagnonsvaart, die veel bedrijvigheid meebracht. Er waren bijvoorbeeld leerlooierijen, tabaksfabrieken en scheepswerven. Een ervan, De Hoop, werd opgericht in 1710 en bestaat nog steeds.
Algemeen wordt aangenomen dat de namen Noorder en Zuider Dragten hun naam hebben ontleend aan twee veenriviertjes: de Zuider- en de Noorder Drait. De relatie met het woord drecht is mij niet bekend. Volgens Van Dale betekent drecht of tricht een (doorwaadbare) plaats waar men de rivier pleegde over te steken (b.v. Dordrecht, Maastricht).
Drachten werd begin twintigste eeuw een belangrijk knooppunt van tramwegen en kreeg een aantal scholen voor het voortgezet onderwijs. Het dorp groeide en kreeg een belangrijke regiofunctie. Het rijksmonumentale Beter Wonen (genoemd naar de socialistische woningbouwvereniging) en de volgens het kleurenschema van kunstenaar Theo Van Doesburg geschilderde middenstandswoningen aan de Torenstraat – De papegaaienbuurt – werden in die periode gebouwd.
De economie werd pas echt booming in de jaren vijftig van de vorige eeuw, toen Philips hier begon met de productie van scheerapparaten. Er trokken veel werkzoekenden naar Drachten, zodat het inwonertal al snel de tienduizend passeerde.
De gemeenteraad schakelde het architectenbureau Van den Broek en Bakema in om de groei van Drachten in goede banen te leiden. Het bureau had faam verkregen met de wederopbouw van Rotterdam. Zij richtten De Kaden, het Moleneind en de Noorder- en Zuiderbuurt opnieuw in met de Rotterdamse Lijnbaan als voorbeeld. Later werd betwijfeld of deze ingrepen goed bij Drachten pasten.
De groei hield niet op tot Drachten de op een na grootste plaats van Friesland was. Toch is Drachten niet een van de Friese Elf Steden: het verkreeg nooit stadsrechten.
Open Drachten is hét platform op het gebied van wonen, werken en recreëren in Smallingerland. Heb je een idee voor een mooie samenwerking, of een tof verhaal dat je met ons wilt delen? Mail naar verhalen@opendrachten.nl.
Tourist info
VVV Drachten (Museum Dr8888)
Museumplein 2
9203 DD Drachten
2023 Open Drachten, alle rechten voorbehouden | Privacyverklaring | Cookie beleid
