“Terug naar de agora zoals de Oude Grieken deden. Burgers, kooplui en politici moeten elkaar ontmoeten en samenwerken. Zo maak je steden en dorpen weer interessant!”
‘Applaus voor jullie zelf!’
Daarmee startte dagvoorzitter Roelof Lousma het nieuwe Symposium op 17 januari jl., omdat de Roel Oostra-zaal van De Lawei vrijwel vol zat met ondernemers uit de Retail- en horecabranche, bestuurders van Friese gemeenten en de provincie en veel belangstellenden voor de onderwerpen van die avond met de hoofdmoot: de toekomst van Friese bruisende binnensteden & dorpskernen.
In verschillende sessies werd op het podium en interactief met de zaal in twee uren gesproken over hoe je de binnenstad of het dorp in Friesland aantrekkelijker maakt voor inwoners en bezoekers. Maar vooral ook hoe de nieuwe ontwikkelingen van bijvoorbeeld digitalisering en online shoppen, de ondernemers, het onderwijs en overheid dwingt om met elkaar samen te werken en ideeën uit te werken.
“Wen er maar aan, het is nu eenmaal zo.., Dát moeten we niet accepteren. Sla de handen tijdig ineen!”
Marcel Evers van InRetail (de grootste brancheorganisatie in Retail/nonfood in Nederland) gaf in zijn presentatie de huidige situatie aan binnen de Retail branche en gaf ook advies. “Wen er maar aan, het is nu eenmaal zo, wordt nu te vaak gezegd en men legt zich daar zelfs bij neer. Maar dat is absoluut niet de bedoeling! Dan raak je de grip kwijt op de binnensteden en dorpen.”
Evers gaf enkele voorbeelden waarom juist winkels en horeca nodig zijn om steden levendig te houden en dat ze ook van sociaal belang zijn.
“Mensen ontmoeten elkaar in de winkel, dat is gewoon van publieke waarde, net zoals het kop koffie drinken in de horeca. Maar dan moeten handen wel ineen worden geslagen.”
Terug naar de agora!
Evers stelde daarom voor om ‘terug naar de agora’ te gaan, zoals in de Grieks oudheid de agora (staat voor centraal plein/markt) waar ontmoetingen waren tussen burgers, kooplui en politici. “Fysieke ontmoeting moeten we lokaal organiseren! Dus ga inderdaad die markt op straat weer populair maken en de ruimte daarvoor creëren. Of maak een binnenruimte zoals het Forum in stad Groningen. Een combinatie van Retail en horeca komen daar samen en er is ruimte om elkaar te ontmoeten, is het dringende advies van Marcel Evers.
Friso Douwstra, gedeputeerde van Fryslân, zat met twee wethouders van resp. Smallingerland en Leeuwarden op de loungebank op het podium.
De bestuurders reageerden op enkele stellingen en vragen, waar ook het publiek aan mee kon doen met de smartphone.
De bestuurders gaven de boodschap aan de zaal mee om vooral in contact te komen met ‘de overheid’ om ideeën te realiseren, als er financiële hulp nodig is.
Ook aan de kleinere dorpen die goede initiatieven tonen, zoals Surhuisterveen in de afgelopen jaren een budget kreeg van de provincie om meer burgers en bezoekers te bereiken en evenementen te organiseren.
Marijke van Hees, voorzitter Retailagenda – een initiatief van ministerie van Economische Zaken en marktpartijen uit de sector detailhandel – kwam bij aanvang en sluiting van het symposium op het podium en beantwoordde een belangrijke vraag uit het publiek over het tekort aan personeel, vooral in de Retail-branche.
“Als je op zoek bent naar die ene duizendpoot, die je niets meer hoeft te leren en ervaring moet hebben, dan kun je heel lang blijven zoeken. Denk dan meer aan het aannemen van mensen met een afstand op de arbeidsmarkt. En organiseer de begeleiding eventueel met andere ondernemers. Jongeren zijn er ook echt voldoende, die ook vanuit het onderwijs het vak nog moeten leren. Geef hen de kans om het vak te leren en investeer in je medewerkers zodat ze ook blijven en waardeer ze vooral.”
Over het parkeerbeleid van Drachten werd uitgelegd dat 40% overcapaciteit, zelfs op de drukste dagen, echt te veel is. “Dat is niet wenselijk, het is dan alleen maar grijs beton zonder enige functie, gevoelig voor hittestress ook nog en het geeft geen goede indruk voor de bezoeker aan Drachten als de entree kaal en leeg is”, aldus wethouder Robin Hartogh Heys van de Lier van Smallingerland. “Er is besloten een andere functie aan die gebieden te geven, met vooral meer groen en functioneler te maken.”
“Mienskip is het sleutelwoord, doe het samen, dat zit in de ziel van de Friezen! – Friso Douwstra, Statenlid Provincie Fryslân”
Friso Douwstra adviseerde de branchegenoten om te proberen beter de burgers te bereiken als er wat bijzonders te doen is. En ook met elkaar af te stemmen dat events of markten niet samenvallen op dezelfde dagen. “Daar is samenwerking voor nodig en dat kunnen we. Het klinkt misschien populair, maar ook nu is ‘mienskip’ het sleutelwoord, want dat zit in de ziel van de Friezen!”
Jan Michiel van der Gang, eigenaar van de gelijknamige herenmodezaak in Dokkum, kon glashelder vertellen waarom Dokkum als binnenstad succesvol is geworden en waar dus ook de mienskip een belangrijke rol speelde.
“Ons geluk is dat we tijdig hebben ingezien dat het helemaal fout ging. Dat klinkt vreemd, maar zo is het wel. Op het moment dat Dokkum als binnenstad weg zou zakken en geen ondernemer daar meer wilde vestigen, werden de handen ineen geslagen. De bestuurders van gemeente en provincie zijn erbij betrokken en toen kwam het besef: nu of nooit. En dat heeft Dokkum gered van de ondergang. Zo kan ik het wel stellen”, legde de ondernemer en tevens eigenaar van vastgoed in Dokkum uit.
“Dokkum is een voorbeeld voor velen. De financiering van het herstellen van oude gevels is voornamelijk door Crowdfunding en eigen investeringen geregeld. Zo krijg je ook een gezamenlijk belang om de stad te promoten, om trots te zijn op je stad en omgeving. Met al die ambassadeurs organiseren we ook de Admiraliteitsdagen Dokkum. Met 400 vrijwilligers, die zich stuk voor stuk inzetten, om van het evenement een succes te maken. En kijk eens hoe dat elk jaar weer lukt. Een prachtige sfeer in de stad, enorme promotie en omzet voor de ondernemers, en bezoekers komen terug om te winkelen of uit te gaan.”
Vanuit de zaal werden vele vragen worden gesteld. Een gemeenteraadslid van Smallingerland riep vanuit de zaal ook op tot meer ambassadeur zijn van je eigen leefomgeving en trotser te zijn op wat een dorp of stad te bieden heeft. “Er is vaak veel commentaar op wat er niet goed gaat en dat mag natuurlijk, maar wees ook alsjeblieft trotser op wat er wel is en geef dat door. Iedereen heeft elkaar nodig, dat wordt in deze tijd meer en meer duidelijk”, was een mooie afsluiting van dit symposium dat een mooie aftrap van het nieuwe jaar blijkt te zijn en voor herhaling vatbaar is.
Na het Symposium konden alle aanwezigen elkaar ontmoeten, onder het genot van hapje en drankje, in het theatercafé Hopper.